Kontrol Listesi

Kontrol listeleri, performans değerlendirmelerinde kullanılan bir araçtır. Öğrencinin istenilen bilgiyi öğrenirken göstermiş olduğu davranışların takip edilmesinde yardımcı olur. Sınırlı bir ölçektir. Süreç odaklıdır. Öğrencinin göstermiş olduğu davranışları var/yok, evet/hayır şeklinde basitçe gözlemlememizi sağlar.

Örnek bir kontrol listesi:

Ayrıca kontrol listelerinde öğrencinin davranışlarını basitçe puanlayabiliriz. Öğrenme aktivitesinde öğrencilerin sergilemesi gereken davranışları gözlemleyerek  sergiledikleri davranışlara 1, sergilemediklerine 0 vererek öğrencinin puanlarını toplar gözlenen davranışa sahip olma derecesini belirleyebiliriz.  Bu puanlamaları olumsuz davranışlara -1, nötr (gözlenmemiş) davranışlara 0 ve olumlu davranışlara 1 puan şeklinde de yapabiliriz.

Kontrol listesinde gözlemlemek istediğimiz davranışları listeye yazıp karşılarına “ +, -, x,…” şekiller konulabilir. Bu şekilde hem zamandan tasarruf ederiz hem de gözlemleri yaparken öğrencilerin dikkatlerinin dağılmasını azaltabiliriz.

Beden Eğitimi Dersinde Öğrencinin İstenilen Hareketi Yapabilme Gözlemi
Düz bank hareketini yapar.	+
Ters bank hareketini yapar.	+
Kartal duruşunu yapar.	-
Düz takla atar.	+
Ters takla atar.	-

Bazen öğrencilerin eksikliklerini öğretmenler fark edemeyebilirler. Kontrol listelerinde bu gözlemleri yaparak öğrencilerin eksikliklerini gözlemleyebilir onlara ihtiyacı olan dönütleri yapabiliriz. 

Bu kontrol listeleri tabi ki de yaptım bitti ile kalmayacak. Öğrencilere bu listeleri göstermemiz gereklidir. Öğrenciler bu dönüte neden ihtiyacı olduğunu bilmelidirler.

Kesirler Kontrol Listesi
	Hayır	Bazen	Evet
İki varlıktan bütün olanı gösterir/söyler.			X
İki varlıktan yarım olanı gösterir/söyler.			X
İki varlıktan çeyrek olanı gösterir/söyler.		X
Bütünü 1/1 olarak yazar ve söyler.		X
Yarımı 1/2 olarak yazar ve söyler.			X
Çeyreği 1/4 olarak yazar ve söyler.		X
Kesirli bir sayıda payı paydayı gösterir ve söyler.		X

  

Kontrol listeleri diğer performans değerlendirme araçlarına ( dereceleme ölçeği, bütüncül puanlama anahtarı gibi)  göre güvenirliği, savunulabilirliği, geribildirimi daha yüksektir. Yapılandırma kolaylığı ise diğer araçlara göre daha düşüktür.

 Matematik Dersinden  Bir Örnek:

  bu sorunun cevabını bulurken öğrencinin yapabilmesi gereken konuları kontrol listesine dönüştürelim.

İfadenin Sonucuna Ulaşmak İçin Öğrencinin Bilmesi Gerekenler
Doğal sayılarda toplama çıkarma işlemlerini yapar.	✔
Doğal sayılarda çarpma bölme işlemlerini yapar.	✔
Üslü ifadeleri okur ve değerlerini bulur.
İşlem önceliğini bilir ve uygular.

Tamamlayıcı ölçme ve değerlendirme tekniklerinden kontrol listesini bir de videodan izlemek istiyorum diyenler için bir kaç önerim: 

Not1:Kontrol Listesi nasıl oluşturulduğundan bahsedilmiştir izlemeniz tavsiye edilir.

Not2: Kontrol Listesi için bütün videoları izlemek zorunda değilsiniz. Hangi dakikalar olduğu videonun üstünde paylaşıcam. 😇👍

16.55 - 21.22

00.00 - 04.55

Kaynak1: Airasian, P.& Russell, M. (2008). Classroom assessment: Concepts and Applications. Boston: McGraw-Hill Higher Education.

Kaynak2

Kaynak3: Gültekin S. Performans Dayanaklı Değerlendirme In: Çıkrıkçı R. N. editor. Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Anı Yayıncılık 2019

Kaynak4