TAMAMLAYICI ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME TEKNİKLERİNDEN
PROJE
v Proje
eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme ve problem çözme becerilerini bir arada
bulunduran performans temelli bir değerlendirme türüdür. Projeler disiplinler
arası bağlantıları kurma, akademik amaçları gerçekleştirme, ilgi ve
yeteneklerin keşfini sağlama, teknolojiyi kullanma ve sosyal becerileri
destekleme konusunda öğrencilere zengin fırsatlar sunar. Proje, performans görevi
gibi günlük hayat ve öğretimle ilişkili problem durumlarına yönelik çözümler
sunar.

Araştırma,
iletişim, problem çözme, iş birlikli çalışma vb. beceriler proje çalışmalarında
öğrencilerden beklenen üst düzey becerilerdir. Projeler öğrencilere bireysel
veya grupla çalışma imkânı sağlar. Projeler bir tür genişletilmiş performans
görevidir. Performans görevinden farklı olarak projelerde öğrenciler kendi
belirledikleri bir konu hakkında inceleme ve araştırma yaparlar. Öğretmenler
önceden konuların listesini oluşturabilir ve öğrenciler bu listeden kendi
yeteneklerine en uygun olduğunu düşündükleri konuyu seçebilirler. Bu konular
disiplinler arası olup, proje ilgili konunun derinlemesine öğretiminde de rol
oynar. Projeler kapsamlı çalışmaları içermekte olup tamamlanması uzun zaman
gerektirebilir. Projelerin puanlanması performans görevleri ile aynıdır.
Puanlamada her bir performans alanına yönelik ölçütlerin ayrıntılı olarak
tanımlandığı bir puanlama anahtarı kullanılabilir. Kısacası projeler
genişletilmiş performans görevinin özel bir hali olan daha geniş kapsamlı
çalışmalardır. Ancak her genişletilmiş performans görevi bir proje değildir.
Fleming'e (2000) göre projelerin proje temelli öğrenim ile ilişkili olarak bazı
özelliklere sahip olması beklenir.
Bunlar, problem durumunun güncelliği,
akademik özen, okul dışı hayatla ilişkili ve uygulamalı olması, öğrenciler
tarafından gerçekleştirilen aktif incelemeleri içermesi, yetişkinlerle
iletişimi gerçekleştiren bağlantılara sahip olması ve ölçütlerin tanımlandığı
değerlendirme çalışmalarını içermeleridir
a)
Bireysel projeler:
Bireysel projelerde her bir
öğrenci kendi ürününü ortaya koyar. Bireysel projelerin çıktıları model,
materyal, rapor veya koleksiyon da olabilir. Bireysel projelerin değerlendirilmesinde
proje içeriği, proje süreci ve proje sunumu gibi ölçütler belirlenebilir.
Örneğin: gazete ve dergilerde 21. yüzyıl becerilerine yönelik haberleri toplama
ve değerlendirme raporu yazma; rüzgâr enerjisinin ışık enerjisine
dönüştürebilen bir materyal tasarlama; geri dönüştürülmüş ürünlerden
yararlanarak geri dönüşüm için farkındalık oluşturmayı amaçlayan yeni bir ürün
tasarlama.
b)
Grup projeleri
Grup projelerinde en az iki
öğrencinin birlikte çalışarak ürün ortaya çıkarması beklenir. Bu projelerin en
önemli amacı, öğrencilerin iş birliğine dayalı ve uyumlu çalışarak bir ürün
ortaya koyma durumlarının değerlendirilmesidir. Burada hazırlanacak olan dereceli
puanlama anahtarında, bireysel projelerde belirtilen ölçütlere ek olarak, grup
çalışmasına ilişkin değerlendirme ölçütlerine yer verilebilir. Grup içi
iletişim sağlama, grup çalışmasında üzerine düşen görevi yerine getirme, grup
çalışma planına uyma vb. bu ölçütler arasında yer alabilir. Örneğin; bitkilerde
toprak yapısı değişiminin büyümeye etkisinin incelendiği bir proje kapsamında
öğrencilerden grup çalışmasıyla araştırma yapmaları, araştırmanın sonuçlarını
bir poster veya sunum ile sınıfta paylaşmaları istenebilir.
c)
Grup ve bireysel
birleştirilmiş projeler
Grup ve bireysel birleştirilmiş
projelerde; öğrenciler grup çalışmasında birlikte çalı-şırlar, çalışmayı
sonlandırdıktan sonra her bir birey diğer grup üyelerinden bağımsız olarak
raporunu hazırlar. Özellikle; proje karmaşıksa ve projenin makul bir zamanda
tamamlanması gerekiyorsa, her bir öğrencinin bireysel olarak sonuç raporunu
hazırlamasına ilişkin öğrenme hedefleri söz konusu ise bu projeler tercih
edilebilir. Örneğin öğrenciler fen bilgisi dersinde grup üyeleri ile bir
materyal geliştirebilir. Sonrasında materyali geliştirirken izlenen aşamalar,
karşılaşılan güçlükler ve bu güçlükler karşısında bireysel ve grup olarak neler
yapıldığına ilişkin her bir öğrenciden ayrıntılı bir kişisel rapor yazması
istenilebilir.
UYGULAMA
Bütün araştırma projelerinde bir takım temel ortak
noktalar vardır. Bunlar;
i. Bir konunun seçilerek problemin tanımlanması,
ii. Tanımlanan problemi cevaplayabilmek kullanılan
yöntem,
iii. Yöntem
sonucunda elde edilen bulgular ve
iv. Bulguların yorumlanmasını içeren son bölüm.
Sebep sonuç ilişkisine odaklanan bir projenin genel hatlarıyla oluştuğu öğeler:
1)Konunun belirlenmesi
2)Amacın belirlenmesi
3)Bilgi Toplama
4)Deney yapma
5)Bulgular ve Tartışma6)Yazım
Matematik Dersinde Proje Kullanımı:
1)Matematik saati yapma
2)Matematik dergisi hazırlama
3)Matematik duvar afişi hazırlama
4)İşlenen konulara ait yaprak test çözme
5)Eski uygarlıkların kullandıkları sayı ve sistemlerin araştırılması
6)Ünlü matematikçilerin resimlerinin ve kısa bilgilerinin olduğu bir afiş hazırlama
7)Altın oran kavramının araştırılıp,sunum yapılması
8)Bir pano üzerine geometri şehri inşa edilmesi
GEOMETRİ ŞEHRİ İNŞA EDİLMESİ PROJE ÖDEVİ
Sizden kalın mukavva üzerine, fon kartonlarından oluşturduğunuz geometrik şekilleri kullanarak evler ve arabalardan oluşan bir şehir yapmanızı istiyorum.
ÖRNEK:

-
· Kaynak
- (B. Çetin, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme,
Anı Yayıncılık, Ankara 2019)
- (M.Bahar, Geleneksel- Tamamlayıcı Ölçme
Değerlendirme Teknikleri Öğretmen El Kitabı, Pegem 2015)
Yorumlar
Yorum Gönder